Voor je het weet, wordt de RAW-raamovereenkomst gekaapt door het
Nederlandse aanbestedingsrecht.
En is de RAW-raamovereenkomst, naast een ‘prijslijst’, (nog) slechts een procedurele aangelegenheid.
Hoewel ik aanbestedingsrecht heel erg leuk vind, lijkt me dat geen goede ontwikkeling.
Bij de aanbesteding van de ‘RAW-Raamovereenkomst Groot Onderhoud Verhardingen 2024-2027 provincie Limburg’ is, na inschrijving, artikel 01.01.07.01 Standaard RAW Bepalingen 2020 relevant:
“De ontleding van de inschrijvingssom, ingediend door
de inschrijver die voor het sluiten van de raamovereenkomst in aanmerking lijkt
te komen, zal voorafgaand aan de bekendmaking van de gunningsbeslissing […]
door de aanbesteder worden beoordeeld op het voldoen aan het bepaalde in
artikel 01.01.06.”
En dus onder meer ook artikel 01.01.06.02 Standaard RAW Bepalingen 2020, dat deels als volgt luidt:
“In elke op te geven prijs per eenheid moeten alle
kosten zijn begrepen die voor het tot stand brengen van de resultaatverplichting
moeten worden gemaakt, met inbegrip van de tot die resultaatsverplichting
behorende (gebundelde) bestekspost(en), doch met uitzondering van de in lid 03
van dit artikel bedoelde kosten […].”
En dus niet het ‘Sopra-arrest’ (HvJEU 11 mei 2023 in zaak C-101/22 P) volgens Rechtbank Limburg 27 februari 2025, ECLI:NL:RBLIM:2025:1877:
https://deeplink.rechtspraak.nl/uitspraak?id=ECLI:NL:RBLIM:2025:1877
5.12. Vooropgesteld
zij dat het aan de aanbestedende dienst is om, indien een inschrijver die
onderbouwd twijfel heeft over een abnormaal lijkende inschrijving van de
winnende inschrijver, hiernaar - binnen de grenzen van het Sopra-arrest
-onderzoek te doen. Dit onderzoek heeft de provincie uitgevoerd. Als
uitgangspunt heeft dan te gelden dat, nu een aanbestedende dienst zowel de
drijfveer als het vermogen heeft om haar eigen belang bij het voorkomen van
irreële of manipulatieve inschrijvingen effectief te onderzoeken, erop moet
worden vertrouwd dat bij het ontbreken van aanwijzingen voor het tegendeel deze
vaststelling door de provincie deugdelijk is.
5.13. In
dit verband - het al dan niet ontbreken van aanwijzingen voor het tegendeel -
overweegt de voorzieningenrechter dat er onvoldoende aanknopingspunten zijn om
te twijfelen aan de zorgvuldigheid van het door de provincie uitgevoerde
onderzoek. Weliswaar moet worden erkend dat de eenheidsprijzen
Kwaliteitsborging van KWS aanzienlijk lager zijn dan die van [eiseres] , maar
kwalificeert de inschrijving van KWS niet als een abnormaal lage inschrijving,
en evenmin als een manipulatieve, irreële, niet-besteksconforme inschrijving.
Immers, niet gebleken is dat KWS de inschrijving niet waar kan maken. Ook niet nadat
de provincie op haar verzoek een schriftelijke gedetailleerde opbouw per
eenheidsprijs en een antwoord op door haar gestelde vragen van KWS had
ontvangen, waarna op 10 december 2024 nog een gesprek heeft plaatsgevonden
tussen de provincie en KWS waarin werd ingegaan op de prijsopbouw en het proces
van uitvoering van de kwaliteitsborging, met specifieke aandacht voor de inzet
van een onafhankelijk geaccrediteerd onderzoeksbureau zoals geëist in de
raamovereenkomst. Door KWS is, op verzoek van de provincie, ten slotte op 4
februari 2025 nog de offerte van KIWA KOAC van 28 september 2024 aan de
provincie ter beschikking gesteld.
5.14. In
het licht van dit gemotiveerde verweer had het op de weg van [eiseres] gelegen
daar méér tegenover te stellen en aannemelijk te maken dat de inschrijving van
KWS niet reëel kan zijn, dan wel onder de kostprijs heeft plaatsgevonden, maar
[eiseres] heeft dit onvoldoende voor het voetlicht weten te brengen. Dit
spreekt temeer, nu in verband met de door KWS gestelde kostenreductie als
gevolg van de hiervoor besproken efficiencyslag de provincie er gemotiveerd op
heeft gewezen dat, wat betreft de relevantie van de door [eiseres] in het
geding gebrachte verklaring van Normec, zulks ter ontzenuwing van de stelling
van de provincie en KWS dat er nog ruimte is voor een efficiencyslag, Normec
een concurrent is van KIWA KOAC en de werkwijze bij de verschillende
onderzoeksbureaus bovendien onderling kan verschillen. De onderlinge goede
samenwerking in haar algemeenheid, en de onderlinge goede samenwerking tussen
KWS (als hoofdaannemer) en KIWA KOAC (als onderaannemer), kan een
(aanzienlijke) kostenreductie opleveren door het combineren van werkzaamheden
en het optimaliseren van de planning. Dit wordt ook bevestigd door KIWA KOAC in
haar verklaring van 23 januari 2025. Ook KWS heeft gemotiveerd gesteld dat een
(aanzienlijke) kostenreductie kan worden bewerkstelligd, zoals hiervoor reeds
gezegd bij de weergave van haar standpunt, en heeft dit geïllustreerd met twee
concrete voorbeelden, waarbij voor ogen moet worden gehouden dat haar
motiveringsplicht hierdoor wordt begrensd dat geen bedrijfsvertrouwelijke
gegevens wordt verstrekt. Hieruit blijkt dat KWS door een efficiënte inrichting
van het werk (plannings)optimalisaties kan doorvoeren, waardoor zij - in het
licht van de door KWS gegeven twee voorbeelden - meer stroefheidsmetingen op
één dag en meer zaagsnedes per dagdeel kan uitvoeren, hetgeen leidt tot een
hogere productie en lagere kosten van de in te zetten medewerkers van KIWA
KOAC.
De burgerlijke rechter is lijdelijk, maar de beoordeling door de aanbestedende dienst moet plaats vinden volgens het bepaalde in artikel 01.01.07.01 Standaard RAW Bepalingen 2020.
En of er ‘door een efficiënte inrichting van het werk (plannings)optimalisaties’ kunnen worden doorgevoerd is een louter toekomstige aangelegenheid, want hangt altijd af van de concrete inhoud en (fysieke omgevings-) feitelijkheid van de latere, op de RAW-raamovereenkomst gebaseerde, deelopdrachten en de (pas) daarin vastgelegde werken.
Maar ja, het is ook, helaas, geen gemeengoed in de praktijk, dat de aanbestedende dienst vooraf een goed inzicht heeft in de concrete deelopdrachten ('werken') van de RAW-raamovereenkomst, waardoor er overigens ook niet rechtmatig geraamd en gehandeld kan worden volgens het bepaalde in artikel 2.15 lid 3 Aanbestedingswet 2012.
Lees ook:
https://keesvandewater.blogspot.com/2023/10/rechtmatig-niks-doen.html
En terzijde, bij een RAW-bestek:
https://keesvandewater.blogspot.com/2020/09/sinterklaas-en-superman.html
