Ik denk, dat (het) ‘houd je aan
de aanbestedingsregels’ niet alleen rechtmatig,
maar in het voorkomend geval ook doelmatig
is.
Zie daartoe namelijk, in een geschil waarin de gemeente ondertekening en nakoming van een door haar veronderstelde overeenkomst vordert, Rechtbank Midden-Nederland 28 maart 2023, ECLI:NL:RBMNE:2023:1338:
https://deeplink.rechtspraak.nl/uitspraak?id=ECLI:NL:RBMNE:2023:1338
2.4. VanWonen
heeft aan deze aanbestedingsprocedure deelgenomen en heeft daartoe een
inschrijving ingediend. Bij die inschrijving heeft zij een begeleidende brief
gevoegd.
[…]
2.6. Partijen
verschillen van mening over de vraag of er door deze definitieve gunning van de
opdracht een (perfecte) overeenkomst is tot stand gekomen met de inhoud zoals
volgt uit de koopovereenkomst en de basisovereenkomst. Dat meningsverschil
heeft te maken met de begeleidende brief die bij de inschrijving is gevoegd.
Partijen verschillen van mening over de uitleg van die brief en kort gezegd
over de vraag of de inhoud van die brief meebrengt dat sprake is van
voorwaardelijke inschrijving/voorwaardelijk aanbod.
[…]
3.5. Het
gaat hier om een verbintenisrechtelijke vraag. Het aanbestedingsrecht is voor
de beantwoording van die vraag (in beginsel) niet van belang. Het
aanbestedingsrecht ziet op het verloop van de gevoerde procedure tot en met de
definitieve gunning van de opdracht. Daarvoor gelden op grond van de
Aanbestedingswet 2012 bijzondere spelregels.
Maatstaf voor
beoordeling van de vraag of een overeenkomst tot stand is gekomen
3.6. Het
antwoord op de vraag of een overeenkomst tot stand is gekomen, is afhankelijk
van wat beide partijen over en weer hebben verklaard en uit elkaars verklaringen
en gedragingen, overeenkomstig de zin die zij daaraan in de gegeven
omstandigheden redelijkerwijze mochten toekennen, hebben afgeleid. Aanbod en
aanvaarding behoeven niet uitdrukkelijk plaats te vinden. Zij kunnen in elke
vorm plaatsvinden en kunnen besloten liggen in een of meer gedragingen.4
Daarbij geldt dat aanbod en aanvaarding op elkaar
moeten aansluiten of anders geformuleerd op elkaar moeten ingrijpen. Anders
komt er geen overeenkomst tot stand.
Uitgangspunt: in beginsel komt overeenkomst door definitieve gunning tot stand
3.7. In
een aanbestedingsprocedure wordt de inschrijving gezien als een aanbod en de
definitieve gunning als de aanvaarding van dat aanbod. Als uitgangspunt geldt
daarom dat door de definitieve gunning in beginsel een overeenkomst tot stand
komt.
Uitgangspunt gaat in dit geval niet op
3.8. In
dit geval is er door de definitieve gunning echter geen overeenkomst tot stand
gekomen, omdat VanWonen een voorwaardelijke inschrijving/voorwaardelijk aanbod
heeft gedaan. Die voorwaardelijkheid zit hem daarin dat er eerst nog
overeenstemming moet worden bereikt over enkele in de koop- en
basisovereenkomst voorkomende wezenlijke risicobepalingen met betrekking tot:
- het verkrijgen van de benodigde vergunningen en de
mogelijk daarvoor noodzakelijke stikstofdepositie,
- de vrij op naam prijs zoals bedoeld in artikel 28
van de koopovereenkomst.
Uit de voorwaardelijke inschrijving/het
voorwaardelijke aanbod volgt dat VanWonen niet de wil had om de koop- en
basisovereenkomsten waarvan de Gemeente nakoming vordert te sluiten. VanWonen
wilde juist dat die overeenkomsten zouden worden aangepast.
[…]
3.17. Dat
het VanWonen op grond van het aanbestedingsrecht niet was toegestaan om
voorwaardelijk in te schrijven, omdat dat in strijd is met het
gelijkheidsbeginsel en transparantiebeginsel, maakt dit niet anders. Feit
blijft dat er een voorwaardelijke inschrijving is gedaan. De Gemeente heeft,
hoewel zij de voorwaardelijke inschrijving van VanWonen aan de kant had moeten
leggen, de opdracht toch definitief aan VanWonen gegund. De Gemeente heeft
daarmee alsnog ingestemd met een voorwaardelijke inschrijving/aanbod van
VanWonen.
Dat is in aanbestedingsrechtelijk opzicht niet in de
haak, maar daarover gaat het in deze procedure niet.
Het gaat in deze procedure alleen om de
verbintenisrechtelijke vraag of er een overeenkomst tussen partijen is tot
stand gekomen.
Gevolg: geen overeenkomst tot stand gekomen met de inhoud zoals door de Gemeente gesteld
3.18. Doordat
VanWonen een voorwaardelijke inschrijving/voorwaardelijk aanbod heeft gedaan is
er door de definitieve gunning van de opdracht geen overeenkomst tot stand
gekomen met de inhoud zoals de Gemeente stelt. Immers, VanWonen heeft niet
aangeboden om de koop- en basisovereenkomst zoals die bij de
aanbestedingsstukken zijn gevoegd te sluiten.
Een ‘inschrijving’ op een aanbestedingsprocedure is inderdaad een ‘aanbod’. Een ‘aanbod’ is een ‘rechtshandeling’ (een handeling gericht op rechtsgevolg).
Daartoe is, mede in relatie tot het vonnis voornoemd, onder meer artikel 3: 33 Burgerlijk Wetboek (BW) relevant:
Een rechtshandeling vereist een op een rechtsgevolg
gerichte wil die zich door een verklaring heeft geopenbaard.
En ook artikel 3: 38 lid 1 BW:
Tenzij uit de wet of uit de aard van de
rechtshandeling anders voortvloeit, kan een rechtshandeling onder een
tijdsbepaling of een voorwaarde worden verricht.
Artikel 6: 213 lid 1 BW:
Een overeenkomst in de zin van deze titel is een
meerzijdige rechtshandeling, waarbij een of meer partijen jegens een of meer
andere een verbintenis aangaan.
Artikel 6: 21 BW:
Een verbintenis is voorwaardelijk, wanneer bij
rechtshandeling haar werking van een toekomstige onzekere gebeurtenis
afhankelijk is gesteld.
En artikel 6: 217 lid 1 BW:
Een overeenkomst komt tot stand door een aanbod en de
aanvaarding daarvan.
Verder bepaalt bijvoorbeeld artikel 2.32.2 ARW 2016:
Een inschrijving waaraan voorwaarden zijn verbonden,
is ongeldig.
In een aanbestedingsprocedure wil de aanbesteder immers een onvoorwaardelijk aanbod. Dat kan hij namelijk eenzijdig - zonder overleg, onderhandelingen, rechterlijke tussenkomst of (anderszins) gedoe - aanvaarden, waarmee de met de aanbestedingsprocedure beoogde overeenkomst (‘overheidsopdracht’) rechtsgeldig tot stand komt.
Lees, deels terzijde, ook:
https://keesvandewater.blogspot.com/2018/06/een-wilsgebrek.html
en
https://keesvandewater.blogspot.com/2017/10/bestanddelen-ener-overeenkomst.html
en
https://keesvandewater.blogspot.com/2015/11/besteksconformiteit-en.html
Geen opmerkingen:
Een reactie posten