Natuurlijke verbintenis

Het aanbestedingsrecht gaat uit van ‘redelijk geïnformeerde en normaal zorgvuldige inschrijvers’. Zie daartoe bijvoorbeeld r.o. 42 in zaak C-19/00 (‘SIAC’), r.o. 60 en 88 in zaak C-368/10 (Commissie/Nederland) en/of r.o. 54 in zaak C-538/13 (‘eVigilo’).

En HvJEU 29 maart 2012 in zaak C-599/10 (SAG), r.o. 38 vermeldt dit:

[…] Die zouden zich er overigens niet over kunnen beklagen dat er in dit opzicht geen enkele verplichting op de aanbestedende dienst rust, aangezien de onduidelijkheid van de inschrijving slechts het gevolg is van een tekortschieten in hun zorgvuldigheidsplicht bij het opstellen ervan, waaraan zij net zoals de andere gegadigden zijn onderworpen.

Kan uit een en ander (dan) een ‘verbintenis’ - een relatie tussen een schuldeiser/aanbestedende dienst en een schuldenaar/ondernemer - worden afgeleid, of ontstaan? Bijvoorbeeld, een verbintenis tot ‘zorgvuldig inschrijven’?

Ingevolge artikel 6: 1 BW geldt:

               Verbintenissen kunnen slechts ontstaan, indien dit uit de wet voortvloeit.

De ‘zorgvuldigheidsplicht’ van een inschrijver uit ‘SAG’ lijkt me niet uit de wet - denk aan de Aanbestedingswet 2012 en/of de (oude) aanbestedingsrichtlijnen - voort te vloeien. Een verbintenis scheppende overeenkomst is ook (nog) niet aan de orde tijdens een aanbestedingsprocedure. En de precontractuele redelijkheid en billijkheid is, bij mijn weten, niet wettelijk vastgelegd.

Dat lijkt dus geen mogelijkheden ter zake te bieden.

Voorts geldt ingevolge artikel 6: 3 BW:

1             Een natuurlijke verbintenis is een rechtens niet- afdwingbare verbintenis.

2             Een natuurlijke verbintenis bestaat:

a.            wanneer de wet of een rechtshandeling aan een verbintenis de afdwingbaarheid onthoudt;

b.            wanneer iemand jegens een ander een dringende morele verplichting heeft van zodanige aard dat naleving daarvan, ofschoon rechtens niet afdwingbaar, naar maatschappelijke opvattingen als voldoening van een aan die ander toekomende prestatie moet worden aangemerkt.

‘Een dringende morele verplichting’ om zorgvuldig in te schrijven……

Het zou (wel) wat zijn……

Ik geloof er (echter) niet zo in. De ‘zorgvuldigheidsplicht’ van een inschrijver uit ‘SAG’ lijkt mij (dus) praktisch en feitelijk een papieren tijger.

Maar de ‘boodschap’ uit ‘SAG’ spreekt mij hoe dan ook aan. Zeker wanneer een aanbestedende dienst de nodige zorgvuldigheid heeft betracht om aanbiedingen (inschrijvingen) te krijgen die (volledig) aan de (uit-) vraag voldoen.